EnglishArabicBulgarianChinese (Traditional)FrenchGermanRussianTurkishPersianGeorgian
Testler

Sismik Dayanım Testleri

Ülkemiz, yerkürede ciddi bir deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır. Topraklarımızın yüzde 92’ye yakın bir kısmı deprem kuşağındadır. Ayrıca bu toprakların yüzde 66’sı birinci ve ikinci derece deprem bölgesidir. Bu bölgeler, nüfusumuzun yüzde 70’ini ve büyük sanayi tesislerinin ise yüzde 75’ini barındırmaktadır. Bu oranlar gerçekten riskin ne kadar büyük olduğunu ortaya koymaktadır. Depremin olması engellenemeyeceğine göre, deprem koşullarına uygun yaşamayı ve depremle mücadele etmeyi öğrenmek gerekmektedir.

Binaların ve içinde bulunan donanımların depreme dayanıklı olup olmadığını anlamak için gelişmiş laboratuvarlarda birçok sistmik dayanım testleri yapılmaktadır. Bu konuda Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) tarafından çok sayıda test yöntemi ve standart yayınlanmıştır. Ülkemizde Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından bu standartlar şu başlıklarla yayınlanmıştır:

  • TS EN 60068-3-3 Çevre şartlarına dayanıklılık deney - Bölüm 3: Kılavuz, cihazlar için sismik deney metotları
  • TS EN 60068-2-6 Çevre şartlarına dayanıklılık deneyleri - Bölüm 2-6: Deneyler - Deney Fc: Titreşim (sinüs biçimli)
  • TS EN 60068-2-57 Çevre şartlarına dayanıklılık deneyleri - Bölüm 2-57: Deneyler - Deney Ff: Titreşim - zaman geçmişi ve sinüs vuru yöntemi
  • TS EN 60068-2-47 Çevre şartlarına dayanıklılık deneyleri - Bölüm 2-47: Deneyler - Titreşim, çarpma ve benzeri dinamik deneyler için numunelerin montajı

TS EN 60068-3-3 standardı, sismik testin nasıl yapılacağına yönelik genel bilgiler vermekte ve metotlar açıklamaktadır. TS EN 60068-2-6 standardı ise, sinusoidal titreşimi açıklamaktadır. Bunların dışında uygulamada başka standartlar da bulunmaktadır.

Ayrıca Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından da deprem ile ilgili yasal düzenlemeler yapılmaktadır. Bugüne kadar 1940 yılından itibaren sekiz tane deprem yönetmeliği yayınlanmıştır. Betonarme binalar ve deprem hesaplamaları ilk olarak 1949 Deprem Yönetmeliği’nde yer almıştır. Bu bakımdan önemlidir.

Binaların tasarımını etkileyen başlıca faktörler aşağıdadır. Sismik dayanım testlerinde bu faktörler dikkate alınmaktadır:

  • Burulma: Binalar bir kütle merkezine sahiptir ve bu merkez binanın dönme olmadan dengelendiği bir noktadır. Bina tasarımında kütle eşit olarak dağılmışsa, kütle merkezi ile zeminin geometrik merkezi dengededir. Ancak kütle dağılımı düzen dışı ise, kütle merkezi geometrik merkezin dışına çıkar ve burulmaya neden olur.
  • Sönümleme: Binalar genel olarak dinamik şoku gidermek ve titreşimleri emmek bakımından zayıf rezonatörlerdir. Sönümleme, doğal titreşimin emildiği bir oranı ifade eder.
  • Süneklik: Bir malzemenin büyük deformasyonlar dışında taşıma kapasitesini kaybetmeden esneyebilme özelliğine süneklik denmektedir. Bir yapı elemanının sünekliği, bükülme veya hareket etme gibi karakteristik özelliğidir. Sünek olmayan malzemeler birden ufalanır ve dayanıklı olmaz.
  • Mukavemet ve sertlik: Mukavemeti güçlü yapı malzemeleri, uygulanan herhangi bir kuvvete karşı güvenli bir sınır içinde direnme özelliğine sahiptir. Bir yapı malzemenin sertliği ise, sapma veya kaymaya karşı gösterdiği direnç derecesidir.
  • Bina konfigürasyonu: Bu ifade, bir yapının şeklini, büyüklüğünü ve yapısal ve yapısal olmayan unsurlarını tanımlamaktadır. Bina konfigürasyonu ile, sismik kuvvetlerin yapı içinde dağılım şekli, göreceli olarak büyüklükleri ve endişe gösteren tasarım problemleri belirlenir. Doğru yapılmış bir konfigürasyon, eşit kat yükseklikleri, simetrik planlar, düzgün bölümler ve yükseklikler, maksimum burulma dayanımı, kısa açıklıklar ve yük yolları içermektedir.

Bugün mühendisleri depreme dayanıklı binalar inşa edecek bilgi birikimine ve deneyimine sahiptir. Ancak bütün projelerde, binanın sismik korumasının yaptırılması gerekmektedir. Bunun için de sismik dayanım testleri sond derece önemli olmaktadır.

EUROLAB, çok sayıda laboratuvar hizmetleri kapsamında sismik dayanım testleri de gerçekleştirmektedir. Bu testler sayesinde işletmeler daha etkin, yüksek performanslı ve kaliteli test hizmetleri almış olmakta ve müşterilerine, güvenli, hızlı ve kesintisiz hizmet vermektedir.

Laboratuvar hizmetleri kapsamında verilen sismik dayanım testleri yanı sıra EUROLAB, başka test hizmetleri de vermektedir.

Hizmetlerimiz